Moving bed เหมาะกับกรองล่างมากกว่าครับ กรองข้างไม่ค่อยเหมาะเท่าไหร่

กรองข้างก็ทำได้ครับ กรองข้างส่วนใหญ่จะแบ่งเป็น 3 ส่วน เราเอาพวกปะการัง พัมมิส หรือ เซรามิคริง ไว้ช่องล่างสุด แล้วกั้นช่องนั้นไว้ แล้วใส่ moving bed ที่ช่องที่สองครับ เอาหัวฟู่วางไว้ที่ช่องนี้ แค่นี้ตัว moving bed มันก็ไม่วิ่งหนีไปช่องปั๊มแล้วครับ หรือถ้าให้ชัวร์ผมจะเอาฟองน้ำยัดไว้ระหว่างช่องมีเดียกับช่องปั๊มครับ ช่วยกรองน้ำไปอีกทีด้วย แล้วช่องบนสุดก็เป็นใยกรองไปตามปกติ ผมทำอยู่ 2 ตู้ที่บ้านครับ

จริงๆ แล้ว เราสามารถเพิ่มประสิทธิภาพห้องกรองของเราให้ทำงานได้มากกว่าเดิมหลายเท่าตัวด้วยการปรับเปลี่ยนรูปแบบ หรือวัสดุกรองครับ อย่างเช่นหากของเดิม เราใช้พวกใยไนล่อน + ฟองน้ำ + ปะการัง หรือ Bio Ring, Bio Ball รุ่นบ้านๆ แบบที่ชอบแถมมาในช่องกรอง เราก็แค่เปลี่ยมาใช้ทำระบบ Moving Bed ในช่องกรองข้างอันเดิมเท่านั้นเองครับ ที่พูดนี่ไม่ใช่ยกเมฆเอาเอง แต่มีเรื่องของค่าพื้นที่ผิวจำเพาะมาให้ลองพิจารณากันดูตามด้านล่างครับ

ส่วนเรื่องการควบคุมไม่ให้เม็ด Moving หลุดไปช่องอื่น ก็ง่ายๆ ครับ หาพวกแผ่นตาข่ายพลาสติกที่มีตาถี่เล็กกว่าเม็ด Moving ตัดมามากั้นไว้ เหมือนกรงล้อมเลี้ยงไก่ชน แค่นี้มันก็ไม่หนีไปไหนแล้วครับ

และต่อไปนี้คือข้อมูลที่ผมค้นมาจากเวบเกี่ยวกับวัสดุกรองชีวภาพชนิดต่างๆ ที่ส่วนใหญ่ใช้กันในบ่อกรองปลาคาร์ฟ ว่าค่าพื้นที่ผิวจำเพาะ ของวัสดุกรองแต่ละอย่างมีมากน้อยต่างกันเช่นไร เรียงรำดับจากค่าพื้นผิวน้อยสุด ไปหามากสุด ดังนี้

- ปะการัง พื้นที่ผิวจำเพาะ มีค่าประมาณ 100 m2/m3

- หินพัมมิส หรือหินถูเขาไฟ พื้นที่ผิวจำเพาะ มีค่าประมาณ 100-200 m2/m3 (เม็ดยิ่งเล็ก ยิ่มีพื้นที่มาก)

- แปรงพู่ พื้นที่ผิวจำเพาะ มีค่าประมาณ 160 m2/m3

- โครงสร้างพลาสติกรังผึ้ง Bee Comb มีค่าประมาณ 200 m2/m3

- BIO BALL พื้นที่ผิวจำเพาะ มีค่าประมาณ 200-500 m2/m3 (แล้วแต่ยี่ห้อ และรูปทรง อย่างของจีนแดงถูกๆ มีซี่ห่างๆ ย่อมมีพื้นที่น้อยกว่าพวกลูก Bio Ballอย่างเทพของเยอรมันที่มีโครงสร้างเป็นชั้นๆ ซับซ้อนหลายเท่า)

- แผ่นใยกรอง FILTER MAT (ธรรมดา) พื้นที่ผิวจำเพาะ มีค่าประมาณ 300 m2/m3 ขนาดที่ขายกัน 1แผ่น มีค่าพื้นที่ผิว 12 ตร.ม.

- แผ่นใยกรอง JAPANEESE FILTER MAT พื้นที่ผิวจำเพาะ มีค่าประมาณ530 m2/m3 ใยแบบสีฟ้าๆ ของญี่ปุ่นแท้เดี่ยวนี้หายาก มีแต่ของจีนแดง แต่ก็ใกล้เคียง ทว่าใยจะผุหมดอายุเร็วกว่า ขนาดที่ขายกัน 1 แผ่นมีค่าพื้นที่ผิว 42.4 ตร.ม.

- แผ่นข่ายพลาสติกถัก MATALA พื้นที่ผิวจำเพาะ มีค่าประมาณ200-550 m2/m3 สีฟ้า หรือเทาให้พื้นที่สูงที่สุด ขนาดที่ขายกันในบ้านเรา 1 แผ่น มีค่าพื้นที่ผิวเฉลี่ยประมาณ 44 ตร.ม.

- Moving bead อย่างเช่นของ BCN 009 ถ้าวางแบบนิ่งๆ ในช่องกรองเฉยๆ เป็นระบบ Fixed Bead มีค่าพื้นที่ผิว 900 sq.m./cu.m. โดยประมาณ

แต่ถ้าเป็นทำเป็นแบบ Moving Bead เป่าด้วยฟองอากาศ ให้เคลื่นที่ไปมาในช่องกรอง จะมีค่าพื้นที่ผิวที่ดูน้อยลงคือ =500 sq.m./cu.m. โดยประมาณ ซึ่งอันนี้เค้าคิดเฉพาะพื้นที่ผิวด้านในตัวโครงเม็ดพลาสติกที่มีค่าความถ่วงจำเพาะพิเศษ ส่วนผิวด้านนอกที่ถูกแรงฟองอากาศ หรือปั๊มน้ำพากระแทกกันไปมา จะไม่เกิด Bacteria colony

แต่ทว่าด้วยการการที่มันเคลื่อนที่ไปทั่วๆ ห้องกรองนี้เอง จึงทำให้มันสามารถทำงานได้ทวีคูณอีกเป็นหลายเท่าตัว จึงเสมือนว่ามันมีประสิทธิภาพการกรองที่สูงสุดในบรรดาวัสดุกรองทุกชนิดครับ

ส่วนพวกแผ่นฟองน้ำ ใยไนล่อน หรือตาข่ายซาแรน เราไม่นับ เพราะถือเป็น วัสดุตัวกรองกายภาพ แค่ให้ทำหน้าที่ดักตะกอนหยาบ คือขี้ปลา และเศษอาหารเหลือออกไปก่อนมาผ่านวัสดุกรองชีวภาพ ที่เมื่อเซ๊ตระบบสมบูรณืแล้ว จะมี colony ของแบคทีเรียช่วยย่อยมาสร้าง "เมือกชีวภาพ" หรือ Biofilm ที่คอยทำหน้าที่ย่อยสลายของเสียต่างๆ ในน้ำนั่นเอง

เฮียป้อง จัดหนักในเนื้อหาและสาระ คารวะ1จอก
ตู้บ้านผมก็ติดเป็นตัวเสริม ดีนะขอบอก

เฮียป้อง อธิบายได้ชัดเจนดีจริง ๆเลยครับ

ลื๊ม ลืม...ข้อมูลสำคัญ !

ก็คือ เค้าคำำนวนกันออกมาว่า พื้นที่ผิววัสดุกรอง 1 ตารางเมตรที่มี Biofilm หรือบ้านของแบคทีเรียช่วยย่อยมาเกาะอาศัยคอยย่อยของเสียที่ละลายในน้ำอยู่จนเต็มดีแล้วนั้น จะมีความสามารถในการรองรับ "ของเสีย" ต่างๆ ที่เกิดจากสารตั้งต้น ซึ่งก็คือ "อาหาร" ในปริมาณ ประมาณ 3 กรัม

ซึ่งถ้าดูจากข้อมูลอย่างนี้แล้ว เราอาจนึกกระหยิ่มใจ ว่าโห กรองในตู้เรามันก็ดูเหลือเฟือ แต่จริงๆ มันมีปัจจัยอื่นๆ มาเกี่ยวข้อง หรือเป็นอุปสรรคขัดขวางการทำงานของจุลินทรีย์ช่วยย่อยให้ลดลงมากมาย

ที่สำคัญสุดเลย หาใช้สิ่งใดไม่ นั้นก็คือปริมาณอ็อกซิเจน ที่ละลายในน้ำ เพราะเนื่องจากกระบวนการในการย่อยสลายพวกสารพิษต่างๆ ที่เป็นอนุภัณฑ์จากขี้ปลา และอาหารเหลือ อันได้แก่แอมโมเนีย ไนไตรท์ นั้น แบคทีเรียต้องใช้อ็อกซิเจนจากน้ำปริมาณมากพอควร หากน้ำเราไม่มีอ็อกซิเจนมากพอ ปลาเราก็อาจจะเดี้ยง เพราะโดนแบคทีเรียแย่งอากาศเอาไปใช้ได้เช่นกัน

และอย่าลืมว่า ยิ่งอุณหภูมิสูงมากขึ้นเท่าใด ปริมาณอ็อกซิเจนที่จะสามารถละลายลงไปในน้ำ ก็จะน้อยลงไปเท่านั้น

นี่คือสาเหตุหลักที่ปลาหมอหลายชนิดชอบน้ำเย็น! ซึ่งหากวิเคราะห์ดีๆ จะพบว่าไอ้เจ้าพวกนี้ส่วนใหญ่คือพวก "ปลาทราย" หรือปลาน้ำลึกๆ ที่ในธรรมชาติมันได้ผ่านกระบวนการวิวัฒนาการมาเพื่ออยู่ในบริเวณที่ๆ น้ำลึกกว่า และเย็นกว่า ซึ่งแน่นอน มีอ็อกซิเจนละลายอยู่เพียงพอมากกว่าน้ำที่อุณหภูมิสูง

นอกจากนี้ สิ่งที่หลายคนมองข้าม ก็คือ "ตะกอน" ไอ้ตัวนี้แหล่ะครับ ที่ในระบบกรองแบบเทพๆ เค้าต้องหาวิธีการขจัดมันออกไปให้เหลือน้อยที่สุดเท่าที่จะมากได้ ก่อนที่มันจะหลุดเข้าสู่ "ห้องกรองชีวภาพ" เพราะพวกตะกอนต่างๆ มันจะไปปกคลุมหุ้มจับบดบัง Biofilm หรือบ้านของแบทีเรียช่วยย่อยซึ่งเกาะอยู่ตามพื้นผิวของวัสดุกรองจนไม่สามารถทำงานได้นั่นเอง

ดังนั้น เราจึงต้องมีการกรองกายภาพ คือใช้พวกใยไนล่อน ใยสก๊อตไบรท์ หรือฟองน้ำ ฯลฯ มาดักตะกอนไว้ก่อนที่น้ำจะไปผ่านการบำบัดในช่องกรองชีวภาพครับ

และการใส่พวกสารเคมี เกลือ ยาฆ่าเชื้อ อะไรต่อมิอะไร ก็จะไปมีผลต่อการทำงานของแบคทีเรียช่วยย่อยด้วยทั้งสิ้น ดังนั้นจึงต้องระมัดระวังด้วยนะครับ

มาศึกษาครับ

ต้องไปลองทำดูบ้าง

มาเก็บข้อมูลครับ