ป้าแว่นป้าแว่น3/6za

ความรู้เกี่ยวกับแสงสว่าง
จากทฤษฏีคลื่นของแสงสว่างได้ให้คำนิยามของแสงสว่างว่า เป็นพลังงานรูปหนึ่งที่มีลักษณะเป็นคลื่น สามารถเคลื่อนที่ได้ มีลักษณะเหมือนคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้า และมีคุณสมบัติที่ทำให้ตาของมนุษย์สามารถมองเห็นแสงสว่างมีสีต่างๆได้ และสามารถแยกแยะขนาด รูปร่าง และสีของสิ่งต่าง ๆ ได้ แต่ความยาวคลื่นของแสงสว่างสีต่าง ๆ จะมีความยาวคลื่นต่างกันออกไป การที่เรามองเห็นแสงสว่างสีต่าง ๆได้ก็ขึ้นอยู่กับความยาวคลื่นของแสงสว่างสีที่ตกกระทบตาเราว่าอยู่ที่ช่วงความยาวคลื่นของแสงสว่างสีที่เท่าไรก็เห็นแสงสว่างสีนั้นออกมา

ว่าสีของแสงสว่าง ที่ตาเรามองเห็นได้จะอยู่ในช่วงความยาวคลื่นระหว่าง 380 ถึง 760 นาโนเมตร เมื่อพลังงานของแสงสว่างสีลดลงโดยเปลี่ยนจากสีเขียวเป็นสีน้ำเงิน การตอบสนองของดวงตามนุษย์ก็จะลดลงไปด้วย และเมื่อลดลงจนถึง 380 นาโนเมตร เราก็จะไม่สามารถมองเห็นสีของแสงสว่างได้ แต่พลังงานคลื่นแสงจะเปลี่ยนเป็นรังสีอุลตราไวโอเล็ต ในขณะเดียวกันถ้าพลังงานของแสงสว่างสีเพิ่มขึ้นจากสีเขียวเป็นสีเหลืองจนกระทั่งเป็นสีแดง การตอบสนองของดวงตาก็จะลดลงเช่นเดียวกัน จนกระทั่งถึงความยาวคลื่นแสงในช่วง 760 นาโนเมตร ก็จะไม่สามารถมองเห็นสีของแสงสว่างได้ ความยาวคลื่นแสงที่เลยจาก 760 นาโนเมตรนี้จะเปลี่ยนเป็นรังสีอินฟราเรด
แสงในช่วงที่สายตาเรามองเห็นได้นี้จะประกอบไปด้วยสี 7 สี ตามสีรุ้งคือ ม่วง, คราม, น้ำเงิน, เขียว, เหลือง, แสด และแดง
หลอดฟลูออเรสเซนต์ ( Fluorescent lamp )
หลอดแก้วของหลอดฟลูออเรสเซนต์ มีหลายแบบเช่นวงกลม ทรงกระบอก เป็นต้น การแบ่งชนืดของหลอดฟลูออเรสเซนต์นั้นเราจะแบ่งกันตามขนาดเส้นผ่าศูนย์กลางของหลอด เช่น หลอด T8 คือเส้นผ่าศูนย์กลาง 8 หุน
T12 ก็คือเส้นผ่าศูนย์กลาง 12 หุน ปัจจุบันในเมืองไทยนิยมใช้หลอด T8 กัน ในขณะที่เมืองนอกโดยเฉพาะในยุโรปกำลังนิยมใช้หลอดรุ่น T5
การทำงานของหลอดฟลูออเรสเซนต์
ภายในหลอดฟลูออเรสเซนต์ จะถูกบรรจุด้วยก๊าซเฉื่อย ( Argon, Neon, Krypton ), ไอปรอด ( Mercury ) ที่เปลือกหลอดด้านในจะถูกเคลือบด้วยสารเรืองแสง ( Phosphor ) เมื่อเราเปิดไฟ จะเกิดแรงดันที่ขั้วแคโทด ( Cathode ) ทั้ง 2 ข้าง และเมื่อแรงดันมีค่าสูงพอ ก๊าซที่อยู่ภายในจะเกิดการแตกตัวเป็นไอออน ( Ion ) ความต้านไฟฟ้าภายในตัวหลอดจะลงต่ำลง ทำให้กระแสไฟวิ่งผ่านตัวหลอดด้านใน ไปกระทบกับไอปรอด ไอปรอดตัวนี้จะเปล่งแสงอุลตร้าไวโอเล็ตออกมา มีความยาวคลื่นประมาณ 253.7 นาโนเมตร แสง UV นี้จะวิ่งไปทั่วหลอดไปกระทบกับสารเรืองแสงที่เคลือบไว้ภายในก็จะทำให้หลอดฟลูออเรสเซนต์สว่างขึ้น
การที่แต่ละบริษัทผลิตหลอดไฟออกมาแล้วให้สีของแสงสว่างไม่เหมือนกันนั้น ขึ้นอยู่กับชนิดของสารที่ใช้เคลือบหลอด เช่น สารแคดเมี่ยมบอเรต ( Cadmium Borate ) จะให้แสงออกมาสีชมพู, สารแคดเมี่ยมทังสเตด
( Cadmium Tungstate ) จะให้สีน้ำเงิน เป็นต้น
สำหรับหลอดฟลูออเรสเซนต์ที่ไม่ได้ถูกเคลือบด้วยสารเรืองแสง ก็จะเป็นหลอด UV นั่นเอง
ข้อควรระวัง เมื่อหลอดฟลูออเรสเซนต์ที่เราใช้กันอยู่ถึงอายุที่ควรจะเปลี่ยน เราควรเปลี่ยนหลอดใหม่นะครับ เพราะว่าเมื่อเราใช้ไปสารที่ถูกเคลือบไว้จะค่อย ๆ หลุดออกไป จะทำให้ UV หลุดรอดออกมาได้ครับ
พืช ( รวมทั้งสิ่งมีชีวิตจำพวกประการัง ) นั้นจำเป็นต้องมีการสังเคราะห์แสงเพื่อให้ได้น้ำตาลกลูโคส ( Glucose ) ใช้เป็นอาหารเพื่อการดำรงอยู่ และมีการคายอ็อกซิเจนออกมา ( ซึ่งถือว่าเป็นผลพลอยได้ของการสังเคราะห์แสงนั่นเอง )
แสงและความรู้สึกทางอารมณ์
เป็นที่ทราบกันดีว่าในกระบวนการสังเคราะห์แสงนั้นต้องใช้น้ำ, ปุ๋ย, ก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ และแสง เป็นปัจจัยหลัก ดังนั้นสำหรับตู้ปลา และตู้ต้นไม้น้ำถือว่าเป็นการจำลองระบบนิเวศน์จากธรรมชาติจริง ๆ มาใส่ไว้ในตู้เล็ก ๆ น้ำ, ปุ๋ย, คาร์บอนไดออกไซด์นั้น เป็นปัจจัยที่ทุกคนสามารถหามาใส่ได้เหมือนกันหมด แต่สำหรับแสงนั้นไม่ใช่ว่าเราเอามาเปิดในตู้แล้วได้เฉพาะความสว่าง แต่กลับให้ความรู้สึกด้านอารมณ์ด้วย ซึ่งแต่ละคนที่มองก็อาจจะรู้สึกไม่เหมือนกัน บางคนชอบสีออกไปทาง Warm white ซึ่งความรู้สึกที่ได้เวลามองจะรู้สึกอบอุ่น บางคนชอบสว่างแบบ Daylight ก็จะรู้สึกสว่าง มีสีสรรค์เข้มจัดจ้านเป็นต้น
การยกตัวอย่างของการให้แสงกับอารมณ์นั้นเพื่อให้เห็นภาพมากขึ้นผู้เขียนขอยกตัวอย่างที่เห็นได้ชัดคือร้านอาหาร หรือห้องนั่งเล่น ถ้าเราใช้แสงที่ออกไปทาง Warmwhite จะทำให้เรารู้สึกอบอุ่น อยากพักผ่อน มากกว่าแสงแบบ Daylight อีกตัวอย่างคือโชว์รูมรถยนต์ ถ้าเราให้แสงแบบ Warmwhite รถยนต์ที่อยู่ในโชว์รูมนั้นก็จะดูเป็นรถเก่าไป ความรู้สึกที่เห็นจะดูไม่ทันสมัย แต่ถ้าได้แสง Daylight ( โดยเฉพาะแสงจากหลอดเมทัลฮาไลด์ ) จะทำให้ดูทันสมัยกว่า
ในตู้ปลาก็เหมือนกันครับ เพราะว่าแต่ละคนมีสไตล์ของตัวเอง เอาคน 10 คน มาจัดตู้ปลาก็จัดไม่เหมือนกัน ความรู้สึกที่แต่ละคนต้องการก็ไม่เหมือนกันครับ ดังนั้นการใช้ไฟสำหรับตู้ปลาและตู้ต้นไม้น้ำนั้นควรเลือกจากปัจจัยหลัก 2 ข้อคือ
1. ความชอบของแต่ละบุคคล
2. คุณสมบัติของแสงที่พืชและสัตว์ต้องการใช้เพื่อการสังเคราะห์แสง ( ต้นไม้จะสวยหรือไม่ก็ข้อนี้แหละครับ )

หลอดไฟชนิดใดที่มีความเหมาะสมกับตู้ต้นไม้น้ำและตู้ปลา
บรรดาพืชและสัตว์ ทั้งหลายล้วนมีกำเนิดและวิวัฒนาการมาจนกลายเป็นสายพันธ์ต่าง ๆ มากมายภายใต้แสงอาทิตย์ มานับล้าน ๆ ปี ดังนั้นหลอดไฟที่เราจะนำมาใช้เพื่อทดแทนแสงอาทิตย์นั้น จึงควรเป็นหลอดที่สามารถปล่อยแถบสี ( Spectrum ) ของแสงได้ครบทุกแถบสี ซึ่งเรียกกันว่าหลอด Full Spectrum คือจะมีตั้งแต่แถบสีแดงจนถึงสีม่วง แต่การผลิตหลอดแบบนี้มีกระบวนการผลิตย์ที่ยุ่งยาก ซับซ้อนมากจึงทำให้มีราคาค่อนข้างสูง
อย่างไรก็ดีจากการศึกษาพบว่าต้นไม้น้ำจะมีช่วงสูงสุด ( Peak ) ของความต้องการแถบสีเพื่อใช้ในการสังเคราะห์แสงสีส้ม ? แดง ในช่วงความยาวคลื่น 600-680 นาโนเมตร และในแถบสีม่วง ? น้ำเงินในช่วง 380-480 นาโนเมตร โดยขณะเดียวกันก็จะสะท้อนแถบสีในช่วงสีเขียวออกมา ในขณะที่จุดสูงสุดของการให้พลังงานจากแสงอาทิตย์นั้นจะอยู่ที่แถบสีฟ้า ? เขียว ( ช่วงความยาวคลื่นแสงที่ 475 นาโนเมตร )
ดังนั้นหลอดไฟที่เหมาะสมกับพืชและสัตว์น้ำนั้นจึงควรจะเป็นหลอดไฟที่ปล่อยแถบสีหรือสเปรคตัมของแสงครอบคลุมทุกแถบสี
เป็นความจริงว่าในยุคแรก ๆ ของการปลูกต้นไม้น้ำนั้น ประเทศที่เป็นแม่แบบคือประเทศเนเธอร์แลนด์ ได้นำเอาหลอดไส้ชนิด Incandescent มาใช้ ซึ่งก็ประสปความสำเร็จพอประมาณ ( ต้นไม้บางชนิดเจริญงอกงามได้ ) ทั้ง ๆที่หลอดชนิดนี้ให้อุณหภูมิสีที่ต่ำมาก ๆ คือสามารถปล่อยแสงได้เฉพาะแสงในช่วงสีส้ม ? แดง แต่บังเอิญแถบสีส้ม ? แดงนั้น จำเป็นต่อการสังเคราะห์แสงของพืชพอดีดังที่กล่าวมาข้างต้น ต้นไม้จึงสามารถดำรงอยู่ได้ ( เฉพาะในบางประเภทเท่านั้น )
ในทุกวันนี้หลอดฟลูออเรสเซนต์ ( บางคนเรียกติดปากว่าหลอดนีออน ) ได้รับการพัฒนาอย่างรวดเร็วมากเพราะมีคุณสมบัติที่เหมาะสมหลายประการเช่น หาซื้อได้สะดวก, ใช้งานง่าย, ให้พลังงานในรูปแบบความร้อนต่ำ, ประหยัดพลังงาน และมีอายุการใช้งานที่ยาวนาน จึงทำให้เป็นที่นิยมแพร่หลายในปัจจุบัน
ด้วยความหลากหลายของหลอดฟลูออเรสเซนต์ซึ่งมีทั้งอุณหภูมิแสง, ความสว่าง, สี, คุณสมบัติของคลื่นแสง และความหลากหลายของยี่ห้อ ก็ขอให้ผู้ที่นำไปใช้เลือกหลอดไฟที่เหมาะสมจากคุณสมบัติที่กล่าวมาข้างต้นก็แล้วกันครับ

Sylvania grolux จะออกสีชมพูเข้มครับ
สำหรับหลอดแดดคือหลอด 12000 K ครับ

ขอบพระคุณมากๆนะครับสำหรับความรู้เรื่องหลอดไฟ
คือว่าตู้72นิ้วนี้ผมจะเอาไว้เลี้ยงเจ้าเป่าเป้ยอโรเขียวที่บ้านครับ(เวลามันโตคับตู้48ตู้เดิม)
แต่ว่าตู้48ที่ใช่เลี้ยงอยู่นั้น หลอดไฟมันออกสีชมพูจนเห็นตัวเป่าเป้ามีสีอมชมพู คือไม่ใช่สีที่แท้จริงของมันครับ
ผมจึงอยากได้หลอดที่ดูแล้วมันไม่หลอกตาหนะครับ
แล้วอายุของหลอดไฟแต่ละหลอดนี่มีอายุซักเท่าไหร่จึงจะควรเปลี่ยนครับ
รบกวนช่วยตอบอีกทีนะครับ

ระวังเรื่องความร้อนด้วยละ 4 หลอด ไม่แยะไปเหรอครับกลัวปลาจะสุกสะก่อน

คือจะเปิดเฉพาะตอนดูปลากับตอนถ่ายรูปครับ นอกนั้นปิดหมด(ตู้เดิมมีหลอดเดียวผมยังไม่เปิดเลยครับ กลัวน้ำร้อนเหมือนกัน)

เรื่องไฟ ยกให้เลย แล้วพอจะทราบมั้ยครับว่า MH เลี้ยงกับ อะโรได้หรือเปล่าว เพราะตู้ทะเลผมก็ใช้ MH 14000 k 400 w อยู่

สำหรับอโรเขียว ในตู้ 72 นิ้ว ใช้ KOWA 12000 K ซัก 2 หลอดก็พอครับ
สำหรับเรื่องหลอดเมทัลฮาไลด์ 14000 K ไม่เหมาะกับอโรวาน่าครับ
เอาบทความไปอีกตอนนึง
หลากหลายคำถามเกี่ยวกับหลอดไฟสำหรับตู้ปลา
ขึ้นหัวข้อมาอย่างนี้เพราะผมเข้าไปดูตามเว็บบอร์ดของเว็บไซท์เกี่ยวกับปลาสวยงาม แล้วสังเกตุว่ามีคนตั้งกระทู้ถามกันเยอะว่า การเปิด-ปิดไฟมีผลกับปลาอย่างไร? , เปิดไฟตลอดดีไหม? ,ใช้หลอดไฟบ้านได้ไหม? , ควรเปิด-ปิดไฟตอนไหน? , เปิดไฟวันละกี่ ช.ม.ดี? เป็นต้น.
ปัญหาต่าง ๆ เหล่านี้ยิ่งมีคนถามเข้ามาผมยิ่งชอบครับ เพราะมันสะท้อนให้เห็นว่ามีจำนวนคนที่สนใจเรื่องเกี่ยวกับเรื่องนี้กันมากขึ้น อนาคตก็จะมีการใช้งานในแนวทางที่ถูกต้องมากขึ้น
คำถามแรก การเปิด-ปิดไฟมีผลกับปลาอย่างไร?
มีผลมากครับ ซึ่งมากหรือน้อยนี่ขึ้นอยู่กับชนิดของปลาที่คุณเลี้ยงกันด้วย ยกตัวอย่างเช่น ถ้าคุณเลี้ยงปลาถ้ำ ซึ่งโดยธรรมชาติจะอยู่แต่ในที่มืด ปลาจะไม่ได้ใช้ประสาทสัมผัสด้านสายตาจนความสามารถด้านนี้ลดลงไป แต่ไปเพิ่มประสาทสัมผัสด้านอื่นแทน ถ้าแบบนี้ก็ไม่ก็ไม่ควรที่ต้องเปิดไฟที่มีความสว่างมาก ๆ เพราะอาจจะไปรบกวนสายตาเขาได้ แต่ถ้าคุณเลี้ยงปลาที่ต้องการแสงปริมาณสูง ตัวอย่างเช่นอโรวาน่า ( ธรรมชาติเป็นปลาหากินผิวน้ำ ซึ่งจะได้รับแสงแดดในปริมาณมากอยู่แล้ว ) ถ้าอโรวาน่าได้รับแสงสว่างที่ถูกต้อง และปริมาณที่เหมาะสม ปลาก็จะสามารถสร้างสีขึ้นมาให้สวยได้ครับ
อีกอย่างนึงที่มีผลอย่างมากคือในกรณีที่มีการย้ายปลาลงตู้ใหม่ ๆ ปลายังตื่น ถ้าปิดไฟ ในตู้จะมืดปลาจะสามารถเห็นความเคลื่อนไหวนอกตู้ เขาอาจจะกลัวและคอยหลบอยู่ตามหลังก้อนหินหรือมุมตู้ แต่ถ้าเราเปิดไฟในตู้ไว้บรรยากาศในตู้จะเปลี่ยนไป ความรู้สึกจะเป็นแบบตอนกลางวัน ไม่มีมุมมืด ๆ ให้หลบและไม่รู้สึกถึงอันตราย ปลาก็จะคุ้นกับสถานที่เร็วขึ้นครับ
คำถามที่ 2 เปิดไฟตลอดเวลาดีไหม?
สำหรับข้อนี้คำตอบมีทั้งข้อดีและข้อเสียครับ
เอาข้อดีก่อนครับ คือในกรณีที่คุณเลี้ยงปลาแล้วอยากให้ปลามีสีสวยงาม การเปิดและปิดไฟจะมีผลอย่างมากครับ
โดยธรรมชาติปลาจะมีสีสวยงามตอนกลางวัน แต่พอกลางคืนสภาพแวดล้อมมืด ปลาก็จะปรับสีให้ซีดลงตามสภาพแวดล้อม แต่ถ้าเราฝืนธรรมชาติโดยเปิดไฟไว้ตลอด ก็จะเหมือนมีแต่กลางวัน ปลาก็จะไม่ปรับตัวให้ซีดลง สีก็จะคงที่หรือเข้มขึ้นได้ครับ
สำหรับข้อเสีย ก็เปรียบเหมือนปลาตัวนั้นอยู่ในโลกที่มีแต่กลางวัน อาจขาดการพักผ่อน และร่างกายไม่อาจหลั่งฮอร์โมนบางชนิดที่ช่วยสร้างการเจริญเติบโตได้ครับ
คำถามที่ 3 ( เจอบ่อยมากครับ คำถามนี้ ) คือใช้หลอดไฟบ้านได้ไหม?
ตามธรรมชาติของน้ำจะสามารถกรองสีที่ประกอบเป็นแสงสว่างได้ ( สีที่ประกอบเป็นแสงสว่างเราจะแยกได้เป็น 7 สี ตามสีรุ้ง ) สีม่วงจะทะลุชั้นความลึกได้มากที่สุด แล้วก็ไล่กันไปตามแบบสีรุ้งจนถึงสีแดงจะทะลุไปได้น้อยสุด
ส่วนหลอดไฟตามบ้านได้ถูกออกแบบมาสำหรับใช้งานส่องสว่างสำหรับตามนุษย์ ซึ่งจะออกแบบให้มีส่วนประกอบของสีเขียวเป็นส่วนมาก ซึ่งให้ความสบายตาของมนุษย์ แต่ถ้าเราเอามาใช้กับตู้ปลาน้ำจะดูดซึมสีแดงให้น้อยลงไปอีก เราจะมองเห็นแสงในตู้ปลาออกไปทางสีเขียวและเหลือง ซึ่งดูแล้วไม่เหมาะกับตู้ปลาเลยครับ ดูแล้วช้ำเลือดช้ำหนองพิกล

คำถามที่ 4 ควรเปิด-ปิดไฟตอนไหน
อันนี้แล้วแต่คนเลี้ยงครับ สมมุติตอนกลางวันเราออกไปทำงานนอกบ้าน แล้วเราอยากกลับมาดูปลาเราตอนกลางคืน เราก็เปิดตอนกลางคืนได้ครับ แต่ควรจะเปิดในเวลาเดียวกันตลอด เช่นถ้าเปิดกลางคืนก็กลางคืนตลอด กลางวันก็กลางวันตลอดครับ
คำถามที่ 5 ควรเปิดไฟวันละกี่ชั่วโมงดี
ถ้าให้ดีที่สุดก็ควรจะประมาณ 8-10 ชั่วโมงครับ อาจใช้ Timer ช่วยเพื่อความสะดวกครับ

เยี่ยมจริงๆครับคุณ เอไลท์ตอบได้ดีจริงๆครับมาอ่าน
ด้วยคนครับ

มาอ่านด้วยอีกคน ยอมรับเลยครับว่าได้ความรู้เพิ่มขึ้นอีกเยอะเลยครับ เยี่ยมจริงๆนะ