จริงๆ เรื่องพวกนี้ เราคุยกันมาบ่อยมากๆแล้วครับ ว่างๆลองอ่านกระทู้เก่าๆดู ผมสรุปให้ฟังเป็นข้อๆว่า 1. การใส่ยาส่งเดช โดยที่เรายังไม่รู้เหตุผลเลยว่าใส่ไปเพื่ออะไร เป็นพฤติกรรมที่ไม่ควรทำอย่างยิ่ง ไม่ว่าจะเป็นยาอะไรก็ตาม จำเอาไว้ว่า ไม่มียาวิเศษในโลกนี้ การเลี้ยงปลาจะรอดไม่รอด ไม่เกี่ยวกับยาแต่อย่างใด 2. ถ้าจะตอบว่า ใส่ไปเพื่อฆ่าเชื้อ ให้ลองคิดต่อไปว่า แล้วมันเชื้ออะไรล่ะ ที่ต้องฆ่า แล้วมันฆ่าปลาหรือทำร้ายปลาด้วยหรือเปล่า แล้วในธรรมชาติ ไม่มีใครไปฆ่าเชื้อให้มัน ทำไมมันอยู่มาได้ แล้วตามฟาร์มใหญ่ๆ ที่เขาเพาะเลี้ยงเยอะๆ เขาทำอย่างไร ถ้าตอบไม่ได้อ่านข้อสาม 3. ปัจจัยการเกิดโรค มีสามประการที่ต้องสอดคล้องกัน คือ สภาพแวดล้อม ความแข็งแรงของปลา และเชื้อโรค สามสิ่งนี้ มีความสัมพันธ์กันตลอดเวลา จำไว้ว่า ไม่ว่าที่ใดๆ ก็มีเชื้อโรค บนตัวปลาก็มีเชื้อโรค ในน้ำประปาก็มีเชื้อโรค ในอาหารปลาก็มีเชื้อโรค ในระบบกรองก็มีเชื้อโรค ดังนั้น คุณจะฆ่ามันอย่างไรก็ตาม คุณก็หนีมันไม่พ้นยกเว้นคุณจะทำปลากระป๋องปลอดเชื้อ ดังนั้น ถ้าในสภาพปกติ ที่เชื้อโรคมีปริมาณน้อยๆ แต่ปลาสุขภาพดีแข็งแรงปกติ และสภาพแวดล้อมในการเลี้ยงปลาเหมาะสม แต่สภาพแวดล้อมสำหรับเชื้อโรคไม่เหมาะสม ปลาก็ยังคงแข็งแรงปกติ และไม่แสดงอาการของโรคใดๆ ทั้งๆที่มีเชื้อโรคอยู่ในตู้ ดังนั้น คุณมองเห็นหัวใจของการเลี้ยงปลาแล้วหรือยัง? 4. ยาไบโอน๊อค เป็นยาพื้นๆธรรมดา และเก่าแก่ มีสารประกอบที่อันตรายและมีความเป็นพิษสูงมากๆ ต่อปลาหลายชนิด ยังดีที่คุณยังเลี้ยงปลาหมอสี และใช้กับมัน เพราะพวกนี้มันทนได้ แต่เมื่อไรที่คุณพัฒนาตัวเองขึ้นไปเลี้ยงปลาอื่นๆที่มีความเซนสิทีฟ มากกว่านี้ ก็คงไม่รอด และตายเพราะยาตัวนี้แน่นอน แล้วอะไรตามมา อ่านข้อ 5 5. ก็คงโทษโน่นโทษนี่ไปเรื่อย และหลงทางไปอีกไกล ปลาไม่ดีบ้างล่ะ ไม่แข็งแรงบ้างล่ะ มันเปื่อยเพราะเชื้อโรคเยอะบ้างล่ะ(ทั้งๆที่มันเปื่อยเพราะแพ้ยา) ต้องหาโน่นหานี่มาใส่เพิ่มเติมอีก เสียเงินเสียทองโดยใช่เหตุ ไม่ก็อาหารไม่ดี เปลียนอีกหาไปเรือย หลงทางไปอีกไกล ทั้งๆที่ สาเหตุ มันก็มาจากแค่ คุณใส่ยาส่งเดช และมันแพ้ยาแค่นั้นเอง 6. ยาพวกนี้ หลายยี่ห้อ ล้วนแล้วแต่เห็นแก่ได้ และไม่เคยคำนึงถึงผู้บริโภคใดๆทั้งสิ้น ตัวยา ก็เป็นยาอันตรายต่อปลาหลายชนิด แต่ไม่เคยเตือนไว้ให้ชัดเจน ตลอดจนบรรยายสรรพคุณเกินจริง ครอบจักรวาล ประเภทว่า มือใหม่หยิบมาอ่านแล้ว เป็นต้องควักเงินซื้อทุกๆราย เมื่อปลาตายเพราะยา หรือไม่หาย ก็ไม่มีความรับผิดชอบใดๆเลย กลับมาจากผู้ผลิต แม้กระทั่งคำอธิบาย และที่สำคัญทีทำให้ยาพวกนี้ขายได้เรื่อยๆ ก็คือ ประโยคที่ว่า "ใส่ทุกครั้งเมื่อเปลี่ยนน้ำปลา" ใส่แล้วไม่หายไม่ว่า แต่ใส่แล้วปลาตายเพราะยานี่ ผมว่า มันทุเรศเต็มทน อ่านมาถึงตรงนี้ คุณสัมผัสได้หรือยังครับ ถึงความมักง่าย และความห่วยแตกของยาพวกนี้