คิดว่าน่าจะมีกระทู้เก่าๆ ที่เพื่อนสมาชิกเคยโพสไว้เกี่ยวกับการดูเพศ Frontosa ไว้

แต่เผื่อว่าเพื่อนๆ ที่สนใจท่านอื่นๆ ในรุ่นหลังๆ อาจจะค้นไม่เจอ ผมเลยขอนำข้อมูลและภาพที่ไปได้มาจากเพื่อนชาวสเปญใน Facebook ที่เล่นปลาหมอเชิญไปร่วมเล่นในเวบเพจ Tanganyika Cichlids Pagina ซึ่งเป็นกลุ่มคนเล่นปลาหมอแทงกันยิกาโดยเฉพาะ และในเพจมีบทความให้ความรู้เกี่ยวกับวิธีการดูเพศ Frontosa พร้อมด้วยรูปประกอบ

โดยในส่วนของการดูลักษณะภายนอก และพฤติกรรม เค้าให้ข้อสังเกตไว้คร่าวในขั้นต้นดังนี้

1. หากปลาในรุ่นเดียวกัน หรือเลี้ยงมาจากกลุ่มลูกๆ ในชุดเดียวกัน ตัวผู้มักจะตัวโตกว่าเสมอ

2. ครีบหลัง และครีบก้นเพศผู้จะมีปลายแหลมยาวกว่า และโดยเฉาะอย่างยิ่งคือ ครีบตะเกียบคู่ใต้ท้อง จะมีความยาวมากกว่าเป็นพิเศษ แต่ทั้งนี้ลักษณะดังกล่าวมานี้ก็อาจขึ้นกับพันธุกรรมเฉพาะตัว วิธีการการเลี้ยงดู หรืออาหารที่ปลาได้รับด้วย

3. ในสายพันธุ์เดียวกัน ตัวผู้จะปรากฏโหนกหน้าผากที่ใหญ่ ชัดเจนกว่าของตัวเมีย และแม้ตัวเมียบางตัวจะมีโหนกค่อนข้างใหญ่ได้เหมือนกัน แต่ก็จะดูสัดส่วนกลมกืน ไม่โดดเด่นเท่าของตัวผู้

4. ตัวผู้ส่วนใหญ่มักมีพฤติกรรมก้าวร้าว ข่มขู่สมาชิกร่วมฝูงมากกว่าตัวเมีย

ส่วนวิธีการดูเพศจากสรีระปลานั้น เค้าลงรูปไว้ให้เห็นค่อนข้างชัดเจนดังนี้

รูปแรกนี้เป็นของปลาขนาดเจริญพันธุ์แล้ว คือไซส์ 20 เซนต์ จะเห็นลักษณะช่องเปิดอวัยวะเพศ (ติ่งกลมๆ อันล่าง) ของปลา Burundi ตัวเมียที่ค่อนข้างใหญ่ และเห็นชัดว่ายื่นออกมา